Wróble domowe są ptakami o największym światowym zasięgu, ale ich ojczyzną jest Azja Mniejsza. To właśnie stamtąd nastąpiła wspólna wędrówka ptaków i ludzi. Nasz mały sąsiad przyłączył się do osadników i wraz z nimi rozprzestrzenił się na cały świat. Jednak mieszka zawsze w pobliżu człowieka. Imponuje tempo tej podróży. Ocenia się, że zasięg powiększał się o 230km rocznie. Trzeba przy tym pamiętać, że nie jest to ptak wędrowny, a wysiłek spowodowany kilkudziesięciominutowym lotem potrafi go zabić.

Sukces wróbli był możliwy dzięki dużej szybkości rozmnażania. Pod tym względem nie mają sobie równych w ptasim świecie. Młode osiągają dojrzałość już po pół roku. Generalnie łączą się w stałe pary, a samce są bardzo zazdrosne o swoje wybranki. Jednak wierność nie jest ich najmocniejszą stroną i szacuje się, że ok. 15% młodych nie wychowują biologiczni ojcowie. W jednym lęgu jest zwykle 5-6 młodych. W naszych warunkach wróble wyprowadzają najczęściej trzy lęgi w sezonie.

Pomimo małych rozmiarów są to ptaki długowieczne. Najstarszy zanotowany ptak na wolności miał prawie 20 lat, w niewoli 23 lata. Śmiertelność wśród dorosłych wróbli w skali roku wynosi ok. 50%, zaś pierwszych urodzin dożywa tylko 20 – 25% młodych.

Ze względu na niezwykły temperament seksualny gatunku mięso wróbli uznawano za afrodyzjak. Szczególnie w postaci rosołu lub tuszek zapiekanych w cieście.

O roli tych ptaków w ekosystemie przekonali się Chińczycy, którym Mao Zedong nakazał wytępić wszystkie wróble, ponieważ stanowiły zagrożenie dla plonów. Polecenie wykonano i populacja została szybko wyniszczona. W następnym roku nastąpiła eksplozja liczebności szarańczaków i trzyletni głód, który zabił 30 milionów ludzi.

Niestety liczebność naszych szarych skrzydlatych przyjaciół w ostatnich latach szybko maleje. Spowodowane jest to wieloma czynnikami, wśród których najczęściej wymienia się:

• ograniczanie liczby dostępnych miejsc lęgowych w wyniku termomodernizacji i uszczelniania budynków,
• spadek ilości dostępnego ziarna w wyniku lepszych warunków przechowywania,
• spadek liczebności owadów w wyniku stosowania pestycydów,
• zwiększona śmiertelność w wyniku drapieżnictwa rosnącej populacji kotów.

Z tego powodu od 2010r. obchodzimy Międzynarodowy Dzień Wróbla przypadający 20 marca.

W Polsce możemy spotkać dwa gatunki wróbli. Opisanego powyżej wróbla domowego oraz podobnego do niego mazurka.